Blog bodemcoach Theo van Leeuwen
‘Ook perceel- en oeverinrichting verdient aandacht’
Van de vier hoofdthema’s binnen Landbouwportaal Rijnland is ‘Perceel- en oeverinrichting’ misschien wel het minst ‘sexy’. De maatregelen die agrariërs binnen dit thema kunnen overwegen zijn namelijk beperkt. Toch verdient ook dit thema aandacht!
Eén van de maatregelen bij perceel- en oeverinrichting is het aanleggen van een infiltratiegreppel om te voorkomen dat bij hevige regenval het water meteen in de sloot komt en daarbij veel nutriënten meeneemt. Deze maatregel wordt bij mijn weten niet vaak benut; greppels in het land zijn nu eenmaal niet erg gewild.
Misschien kan een combinatie met een greppel plas-dras voor het stimuleren van de weidevogelstand soelaas bieden. Voor meer informatie hierover kun je terecht bij het agrarische natuurcollectief in je werkgebied. Een andere maatregel betreft het weghouden van het vee van de slootrand, om het vertrappen van de kant te voorkomen. Daardoor voorkom je dat nutriënten in het water terechtkomen. Je kunt daarvoor gebruikmaken van een veedrinkbak met een pomp op zonenergie, eventueel aangevuld met een schrikdraad waarmee je het vee leert om de drinkbak te gebruiken en uit de slootkant te blijven.
De vertrapping en afkalving van de oevers wordt in een aantal gevallen inderdaad door drinkende koeien veroorzaakt, maar ook vaak door gewroet van karpers en/of rivierkreeften. Of middelsafspoeling door golfslag. Daardoor komt er veel bagger met nutriënten in het water terecht. Dit probleem komt helaas vaak voor en zorgt daarnaast voor het wegspoelen van vele meters grond. Het is zoeken naar adequate maatregelen om dit soort situaties in te perken.
Wat kan helpen is op een andere manier de sloten te schonen en het slootvuil en de bagger niet onder aan de waterkant neer te leggen. Daardoor kan de zode in de kant sterker worden en zal er minder snel afkalving van de oever zijn. Dit kan nog versterkt worden door het gebruik van sterk wortelende gewassen. Eén en ander in combinatie met de drinkbak. Een aantal pakketten van het ANLB (Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer) kan hier een positieve bijdrage aan leveren. Het collectief de Groene Klaver heeft verschillende pakketten die van toepassing kunnen zijn:
- Pakket 10, natuurvriendelijke oever; minimaal 3m, gefaseerd maaien (jaarlijks een derde), maaien en afvoeren, niet bemesten en alleen pleksgewijs chemisch onkruid bestrijden toegestaan.
- Pakket 12b, ecologisch slootschonen: gefaseerd slootschonen, slootvuil verwijderen.
- Pakket 13c, botanisch waardevolle weiderand: minimaal 4 indicatorsoorten.
Voor de volledige informatie en bijbehorende vergoedingen van deze pakketten kun je het best de website van je collectief raadplegen. Of plan een adviesgesprek in met een veldmedewerker van het collectief. Een coach van het Landbouwportaal kan je ook op weg helpen!
Theo van Leeuwen, coach duurzaam bodembeheer en perceel- en oeverinrichting